Nie dla wszystkich zwolnienie – VAT a opodatkowanie
Od 1 maja opodatkowaniu VAT podlega jedynie świadczenie usług dostępu do Internetu dla takich użytkowników indywidualnych, którzy prowadzą działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług na dostęp szerokopasmowy do Internetu (np. usługi świadczone dla kawiarenki internetowej).
Doniesienia prasowe o nowych regulacjach prawnych mogą wprowadzać w błąd co do rzeczywistego znaczenia normy prawnej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku zwolnienia usług na dostęp do Internetu w myśl nowej regulacji podatku od towarów i usług (ustawa z 11 marca 2004 roku, Dz. U. nr 54, poz. 535). Pamiętamy bowiem dyskusję, jaka przetoczyła się przez media, najpierw w zakresie wprowadzenia tego zwolnienia, a następnie o skutkach takiego rozwiązania dla wzrostu cen tych usług. Wiąże się to z brakiem możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego ze świadczeniem usług zwolnionych od podatku od towarów i usług. W tych publikacjach wskazywano przy tym, iż zwolnienie dotyczy osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Analiza tego przepisu prowadzi jednak do diametralnie odmiennych wniosków.
Analizując przepis, należy stwierdzić, że zwolnieniu podlegają usługi na dwojakiego rodzaju dostęp do Internetu: wdzwaniany oraz szerokopasmowy. Ta część przepisu nie budzi wątpliwości. Jednak zwolnienie to zostało zawężone ze względu na rodzaj odbiorcy. W tym zakresie wątpliwości dotyczą zakresu podmiotowego odbiorców – „użytkowników indywidualnych” oraz cech odbiorcy – „nieprowadzących działalności gospodarczej na dostęp szerokopasmowy”.
Najpierw należy wskazać na to drugie ograniczenie zwolnienia, albowiem we wszystkich publikacjach omawiających niniejsze zagadnienia pomijano ostatnią część przepisu je wprowadzającego. Powszechnie przyjmuje się, iż omawiane zwolnienie dotyczy osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Tym samym prowadzi to do jednoznacznych i niebudzących żadnych wątpliwości wniosków, iż zwolnieniem objęte są usługi dostępu do Internetu dla wszystkich użytkowników indywidualnych, z wyjątkiem takich, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie dostępu do Internetu, przy czym tylko dostępu szerokopasmowego.
Innymi słowy, świadczenie tych usług jest zwolnione dla użytkowników indywidualnych nieprowadzących jakiejkolwiek działalności gospodarczej, prowadzących działalność gospodarczą w zakresie innym niż świadczenie usług dostępu do Internetu (np. usługi prawnicze), prowadzących działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług dostępu wdzwanianego do Internetu (np. firma webhostingowa).
Zatem opodatkowaniu podlega jedynie świadczenie usług dostępu do Internetu dla takich użytkowników indywidualnych, którzy prowadzą działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług na dostęp szerokopasmowy do Internetu (np. usługi świadczone dla kawiarenki internetowej).
Ustawodawca zdecydował się na ograniczenie zwolnienia wyłącznie do użytkowników indywidualnych. We wcześniejszych publikacjach wskazywano, że zwolnienie dotyczy osób fizycznych. Wydaje się jednak, iż zakres zwolnienia jest o wiele szerszy.
Tym samym użytkownik to nie tylko osoba fizyczna. Może to być każdy podmiot posiadający zdolność nabywania prawa i zaciągania zobowiązań: osoba fizyczna, prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, np. spółka jawna. Nie sposób zresztą pominąć, iż ustawodawca mógł się posłużyć pojęciem języka prawnego, w tym zwłaszcza pojęciem osoby fizycznej, które jest prawnie zdefiniowane. W takiej sytuacji zakres zwolnienia byłby ograniczony tylko do takich odbiorów tej usługi. W sytuacji korzystania z pojęć, które nie mają prawnie ustalonego znaczenia, należy zawsze ustalić ich znaczenie w języku potocznym.
Ponadto podmiot korzystający ze zwolnienia musi być użytkownikiem indywidualnym tej usługi, czyli musi korzystać z niej. Wydaje się, że omawiany przepis należy rozumieć w taki sposób, iż podmiot otrzymujący zwolnioną usługę winien ją wykorzystywać na własne potrzeby, jako przypisane tej jednostce. Taki użytkownik nie świadczy usług tego typu na rzecz innych podmiotów.
Reasumując, na podstawie wykładni językowej należy przyjąć konkretne rozumienie omawianej regulacji. Zwolnieniu podlegają usługi na dostęp wdzwaniany i szerokopasmowy do Internetu dla wszelkich użytkowników indywidualnych, czyli osób fizycznych, prawnych, jednostek nieposiadających osobowości prawnej, które nabywają tę usługę na własne potrzeby. Podmiot nabywający tę usługę może prowadzić jakąkolwiek działalność gospodarczą, z jednym wyjątkiem – dotyczącym świadczenia usług dostępu szerokopasmowego do Internetu.
Źródło: Rzeczpospolita