Super-komputer II Wojny Światowej

Brytyjczycy odtworzyli komputer Colossus Mk2, który pomógł złamać najtrudniejszy niemiecki szyfr z czasów II Wojny Światowej. Tzw. kod Lorenza używany był przez Adolfa Hitlera do porozumiewania się z jego generałami.

Zdaniem specjalistów, kod był o wiele trudniejszy do rozszyfrowania niż słynna Enigma.

Colossus został zbudowany przez dr Tommy Flowersa w laboratoriach Poczty Królewskiej w Londynie. Flowers był gorącym orędownikiem programowalnych maszyn elektronicznych, które jego zdaniem mogły posłużyć do łączenia rozmów telefonicznych.

Wiele osób powątpiewało jednak, że skonstruowana przez niego maszyna będzie skuteczna. Musiała składać się z 1500 lamp elektronowych, a w tamtych czasach stosowane w radioodbiornikach lampy niezwykle często przepalały się. Było to jednak spowodowane częstym włączaniem i wyłączaniem urządzeń. Problem ten udało się dosyć łatwo rozwiązać. Od momentu włączenia w grudniu 1943 roku Colossus nie był po prostu wyłączany aż do końca wojny. Przed jej zakończeniem skonstruowano w sumie 10 takich maszyn. Pozwoliło to na skrócenie rozszyfrowywania wiadomości z kilku tygodni do zaledwie kilku godzin.

Colossusy były w stanie zapisywać 5 tysięcy znaków na sekundę.
Jak na tamte czasy, był to oszałamiający wynik. Dzięki temu do końca wojny udało się im rozszyfrować 63 miliony zakodowanych znaków. Jak twierdzi Tony Sale, który kierował odbudowł Colossusa, jego moc obliczeniowa była dużo większa od skonstruowanego dwa lata później amerykańskiego ENIAC’a.

„Komputer był tak potężny, że nawet współczesne maszyny nie byłyby dużo szybsze przy łamaniu szyfrów” – mówi Sale.

Mimo, że Colossus powstał dwa lata przez amerykańską maszyną cyfrową, to właśnie ENIAC jest uznawany za pierwszy komputer świata.

Brytyjczycy podkreślają, że stało się tak, ponieważ – ze względu na wojskowy charakter projektu – istnienie Colossusa okryte było tajemnicą as do lat siedemdziesiątych. Aby zachować tajemnicę, maszyny po wojnie zostały zniszczone.

Odbudowę Colosussa zaczęto w 1993 roku. Brytyjscy specjaliści mieli do dyspozycji osiem starych fotografii oryginalnego komputera i kilka zachowanych schematów urządzenia. Do rekonstrukcji użyto częściowo oryginalnych podzespołów z II Wojny Światowej.

Replika Colossuasa stanęła w Bletchley Park pod Londynem, gdzie pracowano m. in. nad łamaniem szyfrów Enigmy.

Źródło: BBC